قوم لر یکی از اقوام بزرگ ایرانی است که آداب و رسوم خاص خود را دارند و بخش‌های بزرگی از جغرافیای ایران را به خود اختصاص داده‌اند.

قوم لر در جنوب و جنوب غربی ایران سکونت دارند. آن‌ها به زبان لری صحبت می‌کنند و زبان لری ریشه در زبان‌های غرب و جنوب غربی ایران دارد. سکونتگاه قوم لر در یک جای مخصوص در ایران نیست و آن‌ها در جغرافیایی پراکنده زندگی می‌کنند.بخشی از آن‌ها در لرستان، بخشی در بختیاری، اصفهان، خوزستان و دسته دیگر در نواحی جنوبی ایران سکونت دارند و هر یک از این گروه‌ها، آداب و رسومی دارند که ریشه آن‌ها مشترک است.

تاریخچه قوم لر

قوم لر ترکیبی از اقوام آریایی با اقوامی هستند که پیش از آریایی‌ها در ایران می‌زیستند و شامل عیلامی‌ها، کاسی‌ها و لولوبی‌ها می‌شدند. طبق شواهد باستان‌شناسی، برخی از تاریخ‌دان‌ها لرها را بقایای عیلامی‌هایی می‌دانند که بعد از تهاجم آریایی‌ها، زبان آن‌ها تغییر کرد.«هینتس» عیلامی‌های باستان را به‌عنوان اجداد لرهای امروزی ذکر کرده است. او برای ذکر این مورد به اشیای فلزی بازمانده از منطقه لرستان اشاره می‌کند. پژوهشگران هنر مفرغ لرستان را نتیجه تمدنی بزرگ می‌دانند.«جرج کامرون» بر این عقیده است که سرزمین پدری هخامنشیان که پارسوا نام داشت با بخش‌هایی از جنوب لرستان امروزی که بخشی از سرزمین لرها است تطابق دارد.

بعدها با حمله اعراب به ایران، فرهنگ آن‌ها بر فرهنگ مردم این کشور تاثیر گذاشت. این تاثیر شامل لرستان نیز می‌شد. با این وجود، قوم لر توانستند آداب و رسوم خود را تا حدود زیادی حفظ کنند. در عصر حکومت صفویه، دو ایالت لرنشین وجود داشتند که یکی از آن‌ها در لرستان و دیگری در کهگیلویه و بویراحمد قرار داشت. این دو ایالت، والیانی مستقل داشتند.

والیان لرستان فیلی در سال ۱۰۰۶ هجری قمری به دستور شاه عباس بزرگ، حاکمان پیشکوه و پشتکوه شدند و تا عصر قاجاریه بر این منطقه حکمرانی کردند. لرستان عصر زند نیز یکی از ایالت‌های لرنشین دارای حاکمیت به شمار می‌رفت.

همچنین لری ها تو مراسمات خود از آهنگ های شاد لری و محلی اجرا و منتشر میکنن آهنگ های لری طرفداران بسیار در سراسر ایران دارن و شنونده زیاد دارن البته ناگفته نماند آهنگ های لری غمگین هم شنوده خود را دارد و به زبان لری اجرا میکنن

لر بزرگ در عصر صفویه، منطقه بختیاری، کهگیلویه و ممسنی را شامل می‌شد. بعد از سقوط سلسله اتابکان لر بزرگ یا فضلویه در آن منطقه، حکومت دیگری جای آن‌ها را نگرفت؛ اما در منطقه بختیاری که یکی از این سه بخش بود، یک تشکیلات ایلی منسجم شکل گرفت و تا سال‌ها به حکومت خود ادامه داد. در زمان زندیه، بین کریم خان زند و علی مردان خان بختیاری که در آن زمان، ریاست ایل را بر عهده داشت، رقابتی سخت برای به دست گرفتن حکومت ایجاد شد که در پایان آن، کریم خان زند پیروز شد و سلسله زند را تشکیل داد.

طوایف لر

قوم لر در یک تقسیم بندی کلی به دو شاخه لر بزرگ و لر کوچک تقسیم شده است. لرهای بختیاری و لرهای کهگیلویه و بویراحمد در شاخه لر بزرگ و لرهای لرستان در شاخه لر کوچک قرار می‌گیرند.

لر بزرگ در استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، بخش‌هایی از خوزستان، اصفهان و بوشهر زندگی می‌کنند و سلسله مراتب و تقسیم‌بندی خاص خود را دارند که کلی‌ترین آن ایل است. برای مثال؛ ایل بختیاری یکی از بزرگترین ایل‌های ایران محسوب می‌شود. لر کوچک نیز در سرزمین لرستان، همدان، ایلام و بخش‌هایی از کرمانشاه و استان مرکزی زندگی می‌کنند. رودخانه دز به‌عنوان مرزی بین جغرافیای لر کوچک و لر بزرگ قرار گرفته است. شرق این رود از آن لر بزرگ و غرب آن متعلق به لر کوچک است.

طوایف لر بزرگ و لر کوچک در جغرافیایی پراکنده قرار دارند و در استان‌های مختلف زندگی می‌کنند. این طوایف زیاد هستند و نام بردن از همه آن‌ها در اینجا امکان‌پذیر نیست.